जलवायु परिवर्तनको असर तथा समस्या— समाधानका उपायहरु

गम्भीर बहादुर हाडा सह—प्राध्यापक, अर्थशास्त्र भक्तपुर बहुमुखी क्याम्पस मानिसले लगभग हालसम्म ७० हजारभन्दा बढी खालका रसायनलाई प्रयोगमा ल्याएका छन् । विभिन्न रूपमा प्रयोगमा ल्याएर ७०% जति जमीनमा फ्याक्ने काम गरिन्छ र साथै जमीनमा उर्वरा शक्ति बढाउन प्रयोग गरिएका मलहरूले समेत…

मुख छोपेर किन हिँड्दैछन् उपत्यकाबासी ?

अनुसा थापा नेपालीमा एउटा उखान छ, ‘नबिराउनु, नडराउनु ।’ यसको अर्थ गल्ती गरेको छैन भने किन डराउने भन्ने हो । हाम्रो घरपरिवारमा पनि यो पाठ सिकाइएको हुन्छ । गल्ती नगर्ने व्यक्ति न समाजसँग डराउँछ न मुख नै छोपेर हिँड्नुपर्छ ।…

नेता, कर्मचारी र व्यापारी लुट्ने, विदेशमा उफ्रिने !

रुषा थापा हाम्रो समाजमा ‘ठूलालाई चैन, सानालाई ऐन’ भन्ने गरिएको छ । २०६६ जेठ ११ गते माधवकुमार नेपाल प्रधानमन्त्री बने । बालुवाटारस्थित ललिता निवासको सरकारी जग्गा व्यक्तिको नाममा पास गरिदिने निर्णय उनकै मन्त्रिपरिषद्ले गरेको थियो । कालोपुल र काभ्रेको रोपनीका…

कार्यकर्ता पोस्न प्रधानमन्त्रीको नयाँ ढोंग !

अनुसा थापा कुनै पनि क्षेत्रमा अध्ययन गरेर सुझाव दिनका लागि सरकारले बेलाबखत आयोग गठन गरिरहन्छ । पछिल्लो समय आयोग आफ्ना कार्यकर्ता पोस्ने थलो बनेको छ । आयोग बनाउने, महिनौं लगाएर अध्ययन गर्न लगाउने अनि प्रतिवेदन लगेर दराजमा थन्काउने प्रवृत्ति मौलाएको…

आर्थिक विकासको आधुनिक अवधारणा

गम्भीर बहादुर हाडा आधुनिक धारणाको पक्षधर अर्थशास्त्रीहरूले राष्ट्रको उत्पादन, राष्ट्रिय आय, प्रतिव्यक्ति आम्दानी, आदिको साथसाथै आधारभूत आवश्यकता, जीवनको भौतिक गुण सूचक, मानव विकास सूचक आदि जस्ता गैर आम्दानी परिसूचकलाई समेत आर्थिक विकासको मापदण्डको रूपमा लिएको पाइन्छ । आर्थिक विकासको मापदण्डलाई…

नेपालमा बेरोजगारीको कारण, समस्या र समाधानका उपाय

—गम्भीर बहादुर हाडा सह–प्राध्यापक,अर्थशास्त्र भक्तपुर बहुमुखी क्याम्पस बेरोजगारी एक त्यस्तो समस्या हो, जसमा व्यक्ति एक ठूलो आर्थिक क्षति हो । यसबाट धेरै नराम्रो परिणाम निस्कन्छ । बेरोजगारी भन्नाले कुनै काममा नलागेको भन्ने बुुझिन्छ । यसबाट काम गर्न नचाहने अल्छीलाई पनि…

निजी सवारी करको दायरामा कहिले ?

अनुसा थापा रातो नम्बर प्लेट भएको निजी सवारी साधन र हरियो नम्बर प्लेट भएको पर्यटक बोक्ने सवारी साधनले सार्वजनिक यातायातझैं कर तिरिरहनुपर्दैन् । न प्रत्येक छ महिनामा गरिने जाँचपास गर्नुपर्छ न प्रदूषण नै चेकजाँच गर्नुपर्छ । रुट परमिट पनि तिर्नुपर्दैन…

सरकारी कार्यालयमै तीजको कार्यक्रम !

अनुसा थापा सरकारले सार्वजनिक बिदा नदिएको दिन जडीबुटीस्थित सञ्चो बनाउने कार्यालयमा रोचक दृश्य देखियो । महिला कर्मचारी जम्मै रातो सारी पहिएर आएका थिए । उनीहरु कार्यालयको चौरमा रमिता देखाइरहेका थिए भने पुरुष कर्मचारीहरु उनीहरुको तस्बिर खिचिरहेका थिए । सडकबाट हेर्नेहरुको…

टुँडिखेल घटना त सानो झलक मात्र !

रुषा थापा पहिले पहिले सत्तामा बसेकाहरु आफ्नो भेष बदलेर वा पहिचान परिवर्तन गरेर जनताको घरमा पुग्थे । उनीहरु आफैं बजारमा पुगेर त्यहाँ के भइरहेको छ ? महँगी कस्तो छ ? सर्वसाधारणको घरमा चुलो बलेको छ कि छैन ? भनेर अनुगमन…

समग्र विकासको लागि जनसंख्या तथ्याङ्कको महत्व

अनुप अधिकारी आज विश्वभरि नै भावी जनसंख्या तथ्याङ्कको चित्रणको गर्ने प्रयास भइरहेको छ । ३० वर्षअघि जनसंख्या विकाससम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलनले मानिसहरूलाई विकासको केन्द्रमा राख्ने सहमति जनाएको थियो। यस सम्मेलनले विशेषतः महिला प्रजनन स्वास्थ्य सेवामा पहुँच सुधार गर्ने, मातृ मृत्युदर घटाउने,…