सम्पादकीय
सार्वजनिक बिदाका दिन समेत सबै प्रकारका अस्पतालबाट स्वास्थ्यसम्बन्धी सेवा (बहिरंग सेवासमेत) प्रवाह गर्न सरकारले दिएको निर्देशनप्रति नेपाल चिकित्सक संघले आपत्ति प्रकट गरेको छ । यो अव्यावहारिक तथा अवैज्ञानिक रहेको भन्दै निर्णय फिर्ता लिन संघले आग्रह गरेको छ । संघले चिकित्सक तथा स्वास्थ्यकर्मीहरूलाई आराम गर्न साताको दुई दिन बिदा दिने अन्तर्राष्ट्रिय प्रचलनविपरीत यो कार्य हुने भन्दै त्यसको विरोध गरेको हो । एक विज्ञप्ति प्रकाशन गरी संघले नेपालमा भने बिदाको दिनमा समेत बहिरसंग सेवा सञ्चालन गर्ने कुरालाई संघले सहज रुपमा लिन नसकेको उल्लेख गरेको छ ।
प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालयले सार्वजनिक बिदाका दिन समेत स्वास्थ्यसम्बन्धी सेवा प्रवाह गर्न भदौ ७ गते स्वास्थ्य मन्त्रालयलाई पत्राचार गरेको थियो । स्वास्थ्यकर्मीहरूमा कामको बोझ तथा लगातारको तनावले पारिवारिक, वैवाहिक र सम्बन्ध विच्छेदसम्मका घटना देखिएको भन्दै संघले यो कुरामा सरकारले तत्कालै पुनर्विचार गर्नुपर्ने पनि बताएको छ । संघले अन्तर्राष्ट्रिय श्रम संगठनले व्यक्तिको श्रमअवधि साताको ४० घण्टा तोके पनि ७२ घण्टासम्म लगातार काम गर्नुपरेको भनी अहिलेको विद्यमान अवस्थाप्रति पनि संघले आपत्ति जनाउँदै आएको छ । यसरी खटिएर काम गर्दा पनि त्यसको तुलनामा सुविधा र दरबन्दी अत्यन्त कम भएको भनी स्वास्थ्यकर्मीहरुले आपत्ति गर्दै आएका छन् । सार्वजनिक बिदाका दिन समेत सेवा सुचारु गर्नु परेको खण्डमा स्वाथ्यकर्मीहरुमा शारीरिक तथा मानसिक तनाव बढ्ने उनीहरुको बुझाइ छ । यस्तो अवस्थालाई उनीहरुले ‘बर्नआउट’ हुने तथा गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवा प्रवाहमा ह्रास आई बिरामीको स्वास्थ्यमा थप प्रतिकुल असर पर्ने सम्भावना रहेको भन्ने कुरालाई पनि अगाडि सारेका छन् । यो कुरालाई वैज्ञानिक अनुसन्धानबाट पुष्टि भइसकेको भन्ने दाबी स्वास्थ्यकर्मीहरुको रहेको छ ।
सरकारले जे निर्णय गरेको छ त्यो राम्रो पक्षबाट हेरी गरिएको हो । सार्वजनिक विदाको दिन अस्पतालहरु बन्द हुँदा त्यो दिन विरामी परेकाहरुले उपचार नपाउने अवस्था विद्यमान रहेको छ । विरामी भन्ने कुरा कुनै पनि बेला पर्न सकिने कुरा हो । त्यसैले सरकारले जनताको अवस्थालाई ख्याल गरी यो निर्णयमा पुगेको हो । उक्त दिन अस्पताल लगायतका स्वास्थ्यसँग जोडिएका कार्यालयहरु खोलिएका खण्डमा अर्को दिनको चाप पनि कम हुने निश्चित छ । यसैगरी सार्वजनिक विदाको विन शहरी क्षेत्रमा सवारीहरुको चाप पनि कम हुने हुँदा आकस्मिक वा नियमित उपचारमा रहनेहरुलाई त्यो दिन सेवा लिन सहज पनि हुने गर्दछ । यसैगरी अर्को पक्षबाट हेर्ने हो भने स्वास्थ्यकर्मीहरुले उठाएको कुरा पनि सही देखिन्छ । उनीहरु पनि मानिस नै हुन् । अझ भन्ने हो भने स्वास्थ्य जस्तो क्षेत्रमा कार्य गर्ने गरेका स्वास्थ्यकर्मीहरुलाई पनि आरामको जरुरी हुने निश्चित छ । यस्तो अवस्थामा सरकार र स्वास्थ्यकर्मीहरुका बीचमा देखिएको समस्याको समाधान निकाल्न सकिएमा त्यो उचित हुने देखिन्छ । यसका लागि स्वास्थ्यकर्मीहरुको संख्या छुट्याएर सरकारले तीमध्ये विदाको दिन केहीलाई विदा दिने तथा केहीलाई नदिने गर्न पनि सकिने देखिन्छ । यसो गरियो भने आलोपालो उनीहरुले काम गर्ने देखिन्छ । यसैगरी उक्त विदाको दिन कार्य गर्ने स्वास्थ्यकर्मीहरुलाई सरकारले थप सुविधा दिने व्यवस्था समेत मिलाउनु उचित देखिन्छ ।