वन तथा भूसंरक्षण विभाग :जैविक विविधता संरक्षणः पृथ्वीमा जीवनको दिगोपन

Nayabimarsha (Weekly Newspaper from Nepal)

जैविक विविधता अर्थात् पृथ्वीमा जीवन स्वरुपहरुको अविश्वसनीय विविधता एक खजाना हो जसले जीवनलाई कायम राख्छ । यसले सबैभन्दा सानो सूक्ष्म जीवहरुदेखि ठूला स्तनपायीहरुसम्म सबैलाई समेट्छ र हाम्रो ग्रहको स्वास्थ्य र सन्तुलन कायम राख्न मौलिक भूमिका रहेको हुन्छ । तर, मानवीय गतिविधिका कारण यो बहुमूल्य जैविक विविधता खतरामा परेको छ । संरक्षणका लागि पहल जरुरी छ । जैविक विविधता धेरै कारणहरुले महत्वपूर्ण छ । पहिलो र प्रमुख, यसले पारिस्थितिकीय स्थिरता र लचिलोपनलाई प्रवद्र्धन गर्दछ । विविध पारिस्थितिकीय पद्धति वातावरणीय परिवर्तन र अवरोधहरु सामना गर्न राम्रोसँग सुसज्जित हुन्छन् । जस्तै विभिन्न रुख प्रजातिहरुसँग एक विविध वन एकल वृक्षारोपण भन्दा एक रोग प्रकोप बच्ने सम्भावना बढी छ । स्वच्छ हावा, पानी शुद्धिकरण र बाली परागण । यसबाहेक जैविक विविधता आनुवांशिक विविधताको स्रोत हो, जुन कृषि र औषधिको लागि आवश्यक छ । हाम्रा धेरैजसो मुख्य बाली र औषधिहरु विभिन्न बोटविरुवा र जनावरका प्रजातिहरुबाट व्युत्पन्न हुन्छन् । एउटा प्रजाति पनि हराउँदा बहुमूल्य आनुवंशिक स्रोतहरु गुम्न सक्छन्, सम्भावित रुपमा हाम्रा खाद्य सुरक्षा र स्वास्थ्य सेवालाई असर गर्न सक्छ । जैविक विविधताले मानव जीवनको सांस्कृतिक र मनोरञ्जन पक्षहरुमा पनि महत्वूर्ण भूमिका खेल्छ । आदिवासी समुदायहरु प्रायः विशिष्ट बोटविरुवा र जनावरहरुसँग बलियो सांस्कृतिक सम्बन्धहरु हुन्छन् । जैविक विविधता संरक्षण भनेको पारिस्थितिकीय पद्धतिको संरक्षण मात्र होइन, सांस्कृतिक सम्पदा र परम्परागत ज्ञानको संरक्षण गर्नु पनि हो । संरक्षण प्रयासहरु बहुआयामिक छन् र त्यसका लागि रणनीतिहरुको संयोजना चाहिन्छ ।

 

Facebook Comments Box

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *